Adım adım tuvalet eğitimi
Minik bebeğiniz artık büyüdü sevimli bir çocuk oldu ve heyecan verici bir gelişim adımını daha atmaya hazırlanıyor; tuvalet eğitimi. Bu süreci hem sizin hem de çocuğunuzun rahatlıkla başarılı bir şekilde atlatması için sabırlı, dikkatli ve gözlemci olmalısınız. Unutmayın, tuvalet eğitimi söz konusu olduğunda patron bebeğiniz…
Çocuklar yaşamlarının ilk 3 yılında yemek, uyku ve temizlik gibi alışkanlıklarını kazandığı yoğun bir süreçten geçerler. Sütten kesilme, uyku düzeni, dişlerinin çıkması gibi aşamaları geçtikten sonra sırayı büyük bir sınav alır, tuvalet eğitimi. Hazır mısınız?
Bu günlerde muhtemelen tuvalette bolca vakit geçirecek, eve lazımlık yerleştirecek ve kendinizi ummadığınız köşeleri temizlerken bulacaksınız. Tuvalet eğitimi sürecinde çocuğunuzun en büyük yardımcısı sizsiziniz. Bebeğinize bu eğitimi vermek içinse en uygun mevsim yaz ayları. Zamanlama tercihi öncesinde daha önemli bir konuya değineceksek bu da siz ve çocuğunuz arasındaki doğru ve sağlıklı iletişim olacaktır. Doğru zamanda, doğru bir iletişimle tuvalet eğitiminde başarı yakalama ihtimaliniz çok daha yüksek. Çocuğunuzun bu süreçten duygusal ve fizyolojik olarak rahatsız olmadan geçmesini sağlayacak adımları sizin için sıraladık.
Çocuğunuzun işaretlerini okuyun
Tuvalet eğitimine başlayacağınız zamanı siz değil, çocuğunuz belirliyor. Hareketleri ile hazır olup olmadığını gösteriyor. Önemli olan kısmı ise öncelikle bu işaretleri doğru yorumlamanız. Örneğin kakasını ya da çişini yaptıktan sonra rahatsız olduğunu gösteriyorsa, tuvalete gitmek konusunda ilgisinin arttığını fark ediyorsanız ve gün içinde birkaç saatten fazla kuru kalıyorsa harika haber geliyor; çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır!
Her çocuğun fiziksel ve duygusal gelişimi birbirinden farklıdır ve farklı sürelerde gelişir. Uzmanlar tuvalet eğitimi için tam bir tarih vermenin çok mümkün olmadığını belirtseler de 18 aydan önce kesinlikle başlanmaması gerektiğini savunuyorlar. Aksi durumda ileri dönemlerde çocukta kabızlık veya idrar tutma problemleri söz konusu olabiliyor. Bu durumun fizyolojik etkilerinin yanı sıra psikolojik etkilerine de değinecek olursak güven kaybı, içine kapanma veya mükemmeliyetçilik gibi durumları sayabiliriz.
Tuvaleti anlatın
Evet, şaka gibi gelebilir ama yapmanız gereken şey de tam olarak bu! Çocuğunuza tuvalet eğitimi vermeye başlamadan önceki birkaç günlük hazırlık sürecinde onuna birlikte tuvalete gidebilir, kakanın korkulacak bir şey olmadığını anlatabilirsiniz. Erkek çocuklar babalarıyla, kız çocukları da annelerinin yol göstericiliğinden yararlanabilirler. Uzmanlar gerekli durumlarda birlikte tuvalete oturmanın da bir çözüm sağlayabileceğini söylüyorlar.
Lazımlığını birlikte seçin
Sıra bir sonraki basamağa geldi. Lazımlık alışverişini mümkünse çocuğunuzla birlikte yapmanızı ve miniğinizin birkaç gün buna alışmasını beklemenizi öneririz. Bazı ebeveynler çocuklarını direkt klozete oturtmayı tercih edebilirler, bu yanlış bir uygulama değildir ancak lazımlık sayesinde sürecin biraz daha kolaylaşabileceğini söylemek de mümkün. Miniğiniz lazımlığa karşı direniyorsa onu yavaş yavaş alıştırabilirsiniz. Lazımlığını önce en sevdiği oyuncaklarının yanına yerleştirebilirsiniz, burada çok daha çabuk dikkatini çekecektir. Tanıması için önce kıyafetleriyle oturmasını sağlayabilirsiniz. Ardından bezini çıkartarak teninin temas ettirin, nasıl bir his olduğu hakkında konuşabilirsiniz. İlk hafta lazımlığına kaka ya da çiş yapmak istemeyebilir.
Lazımlığa iyice alışıp artık tuvalete geçtiğinizde ayağının altında bir boşluk hissiyatı vermemek için minik ayaklarının altına tabure koyabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuzun hem güven duygusunu oluşturacak hem de fizyolojik olarak daha kolay tuvaletini yapmasını sağlayabileceksiniz. Unutmayın, mesanenin ve bağırsakların tamamen boşalması için ayaklar zemine basmalı.
Biyoritmine göre tuvalete götürün
Tüm insanların tuvalet alışkanlığının bir biyoritmi var, siz de ufaklığınızın tuvalet eğitiminde onu gözlemleyerek tuvalete götürme sıklığını belirleyebilirsiniz. Çocukların yemek yedikten yaklaşık yarım saat sonra gastrokolik refleksleri sayesinde kaka yapma eğiliminde olduğu bilgisini sizinle paylaşalım. Çocuğunuz yemeğini yedikten sonra lazımlık kullanma ya da tuvalete gitmeyi bir oyun haline çevirebilirsiniz. Yapmazsa da sakın zorlamayın. Günde 3-4 kez, 5 ila 10 dakikalık süreçlerde oturmasını sağlayarak tuvalet alışkanlığı kazandırabilirsiniz. Çocuğunuz bu süreçte psikolojik olarak gerilebilir, bedeni kasılabilir. Beklerken oyuncakla oyalanmasına ya da kitap karıştırmasına imkan sağlayabilirsiniz.
Pozitif olun
Bazı çocuklar bu süreci bir hafta içinde tamamlayabilirken bazı çocuklarda 6 ay kadar sürebiliyor. Çocuğunuz tuvalet eğitimini bir hafta içerisinde reddediyorsa biraz ara verebilirsiniz. Ancak bu bekleme sürecinde ebeveynleri olarak yaşadığınız hayal kırıklığı nedeniyle tepki verecek olursanız bu yalnızca süreci daha da zor bir noktaya taşır. Çocuğunuza karşı ne çok rahat olun ne de çok kuralcı. Ona bunun tıpkı yemek yemek, uyumak gibi hayatın normal bir süreci olduğunu anlatabilirsiniz.
Hijyen kurallarını öğretin
Tuvalet eğitimi sırasında hijyen ve temizlik kurallarını da edinmesine yardımcı olmalısınız. Çocuğunuza tuvaleti bittikten sonra nasıl temizlemesi gerektiğini, tuvalet kağıdını ne şekilde kullanacağını ve klozet kapağını kapatmayı ve sifonu çekmeyi öğretmelisiniz. Özellikle el hijyeni konusuna önem vermelisiniz. Çocuklar için üretilen sabunlar, ellerini yıkarken şarkı söylemek hem bu süreci kolaylaştıracak hem de eğlenceli hale getirecektir.
Cezalandırmayın
Tuvalet eğitimi sırasında kazara kaçırmalarla karşılaşmanız oldukça olası. Bunun sürecin bir parçası olduğunu hatırlayın. Bu gibi durumlarda ceza vermekten uzak durun, bu süreci daha da uzatabilir ve psikolojik sorunlara yol açabilir. Bunun yerine tuvaletini yaptığında abartılı olmayan, pozitif övgüler fayda sağlayacaktır.