Duyusal oyunla büyüsün
Son yıllarda duyusal oyunların çocuk gelişiminde fayda sağladığını sıklıkla duyar olduk. Duyusal oyunun diğer oyunlardan farkının ne olduğunu merak edenlerdenseniz, yazımız tam size göre…
Dünyayı anlamlandırmak için en güçlü araçlarımız olan duyularımızı kullanırız. Doğuştan birer kaşif olan çocuklar ise erken yaşlarından itibaren duyuları aracılığıyla dünyayı tanımaya odaklanırlar. Su birikintisinde zıplamak, yere düşen bir yaprağa dokunmak, yemeğini elleriyle yemek işte bunlar sayesinde dünyayı keşfederler.
Duyusal oyun nedir?
Biricik yavrunuzun görme, duyma, koklama, dokunma ve tatmadan oluşan beş duyusuna hitap eden ve nesnelerin ne olduğunu anlama heyecanı hissettiren, merak duygusunu pekiştiren oyunlardır. Duyusal oyun oynayan çocuklar dünyayı keşfederken materyalleri tanımaya başlar; merak ve yaratıcılıkları ile pekiştirmeyi öğrenirler. Duyularını uyardıkça onlarda duygusal, fiziksel, bilişsel ve sosyal alanda gelişim gözlenir. Duyusal oyunlar sayesinde deneyimleyerek öğrenirler. Burdan yola çıkarak duyusal oyunların zihin gelişiminde güçlü bir etken olduğunu söyleyebiliriz. Bir an durup kendinize bakın, hatıralarınız ne kadar da çok duyularınızla ilgili değil mi? Bahçenize kurduğunuz salıncağın ahşap dokusu, okul yolundaki çimlerin kokusu ya da en sevdiğiniz şarkının melodisi, işte bunlar hep sizi o günlere götürecek duyusal çağrışımlara neden olmuştur.
Oyunlar serbesttir
Duyusal oyunlar çocuğa neyi nasıl yapacağının söylemez dahası önceden planlı değildir. Unutmayın amaç sonuçlandırmak değil, keşfetmektir. Farklı kıvamlardaki oyun hamurlarıyla oynamak, kumda oynamak, baklagillerle oynamak bunların her biri birer duyusal oyundur. Örneğin sizin için yalnızca kaşmir dokulu bir atkı ufaklığınıza çok farklı gelecektir.
Çocuğunuzla birlikte oyun oynamış olmanız ona sadece tatlı hatıralar bırakmış olmayacak. Dünyayı duyularıyla keşfetmeye başlayan çocuğun özgüveni gelişir. Duygularını daha iyi ifade etmelerini sağladığı gibi onlarda hayal kırıklığı yaratacak bir durumla karşılaştıklarında bunu daha kolay atlatabilmelerini sağlar. İlla ki dışarısı olması gerekmez, evlerinizde de gerçek duyusal oyunlar kurgulayabilirsiniz. Ona sürekli pahalı ve dikkat çekici oyuncaklar almak yerine evdeki materyalleri kullanarak onun duyularına eşlik eden oyunlar kurmalısınız. Kurduğunuz bu oyun sonucunda bazen eviniz kirlenebilir, ortalık fena dağılabilir hepsini boş verin çünkü çocuklar kendilerini özgür hissettiklerinde duyusal oyunları kurgulayabilir ve oynayabilirler. Ancak duyusal oyununuzu kurarken güvenlik konusunda sizi hassasiyetle uyarmak isteriz. Materyal seçiminizi tehlikeleri göz önünde bulundurarak yapmalı ve çocuklarınızı oyun oynarken asla yalnız başına bırakmamalısınız.
İşte size birkaç duyusal oyun örnekleri:
0-3 ay:
- Onun hassas tenine uygun doğal bir yağ masaj yapabilirsiniz.
- Ellerini yüzünüze, teninize dokundurabilirsiniz.
3-18 ay:
- Aynada kendini izlemeye bayılacaktır.
- Ona farklı sesler çıkaran çıngırak benzeri oyuncaklardan edinebilirsiniz.
- Elini suya sokmasına ve suya temasına izin verebilirsiniz.
- Farklı dokulara dokunmasına fırsat sağlayabilirsiniz.
- Ek gıdaya geçtikten sonra farklı tatları denemesi için onu cesaretlendirebilirsiniz.
18-30 ay:
Miniğiniz bu zaman aralığında artık bebeklikten çıkıp erken çocukluk dönemine merhaba diyor. Bu da artık iletişiminizin daha kolaylaştığı anlamına geliyor. Miniğiniz onun için hazırladığınız oyunda bir şeyi yapamamış olabilir, bu kesinlikle oyunu sizin tamamlayacağınız anlamına gelmez. Eğer çocuğunuz yerine oyundaki görevi siz üstlenirseniz denemekten ve öğrenmekten çabucak vazgeçecektir.
- Geniş bir kabın içinde bulgur, kahve, şeker gibi materyalleri ve onun tutabileceği ölçüde kapları hazırlayın. Bu doldur boşalt oyunlarına bayılacaktır.
-
Yavrunuz büyüdükçe onun ilgi duyduğu oyunları kurabilmek için doğru materyalleri toplayabilirsiniz. Günümüzde kolaylıkla bulabileceğiniz rengarenk oyuncaklar yerine doğadan toplanmış ve tamamlanmamış malzemelerle oyunlar oynayın. Unutmayın, çocuklar dünyayı oyunla öğrenirler. Onlarla doya doya oynamanın tadını çıkartın.