Bebekler ne zaman konuşmaya başlar?
Miniğiniz büyümeye devam ederken onunla ilgili merak ettiklerinizden birisi de ilk kelimesinin ne olacağıdır. Anne mi, baba mı yoksa çok daha başka bir kelime mi… Her şeyin öncesinde miniğinizin konuşma beceresi nasıl geliştiğini merak ediyorsanız yazımız aradığınız yanıtları veriyor.
Tıpkı diğer gelişimsel özelliklerde olduğu gibi her bebeğin dil becerisi de birbirinden farklı olabiliyor. Kesinleşmiş bir zamanı olmasa da bebekler genellikle 3. ayına geldiklerinde ilk sesini çıkartmaya başlarlar. Tüm anne ve babalara dünyanın en güzel şarkısı gibi gelen bu sesler, miniğiniz 6. ayına gelip kendi sesini keşfetmeye başladığında daha da yükselir. Onunla konuştuğunuzda size tepki verebilir, sinirli, aç ya da ilgi beklentisini sesinin tonunda ve ritminde ifade edebilir. Bu dönemde miniğinizi konuşmaya teşvik eden oyunlar oynayabilir, resimli hikaye kitaplarını göstererek okuyabilirsiniz.
Heyecanla beklediğiniz ilk kelimesi ise 9. ayında gelebilir. Artık baba, dede, mama gibi küçük ve ardaşık heceli kelimeleri telaffuz edebilir. Çıkarttığı sesler ise onun için artık bir iletişim modeli. Sesini kontrol ederken, vurgulu sesler çıkarabilmeyi de öğrenmiştir.
1 yaş:
Bebeğiniz artık 1 yaşına geldiyse bir-iki kelime söyleyebilmelidir. Aynı zamanda ‘Oyuncaklarınla oynayalım’ gibi basit ifadeleri ve benzer soruları anlayabilmelidir. Bu dönemde minikler sürekli aynı sesleri tekrar ederler. Örneğin su istiyorsa sürekli ‘fu’ gibi aynı sesi çıkarabilir, aynı zamanda daha fazla sessiz harf kullanabilirler. Bebekler genel olarak 12 aylık olduklarında ilk adımlarını atarken ilk kelimelerini de söylemiş olurlar. Eğer miniğinizin yürümesi, konuşmasından daha öndeyse işitme ya da konuşma bozukluğuna karşı uzmana götürebilirsiniz. Aynı şekilde konuşması, yürümesinden öndeyse bu kez de motor gelişim becerileri için bir doktora görünebilir.
2-3 yaş:
Çocuğunuz bu döneme geldiğinde artık birkaç kelimeden oluşan cümleleri söyleyebilmeli ve ondan bir şey yapmasını istediğiniz iki isteği anlayıp yerine getirmelidir. 2 yalındaki çocukların konuşmasında hem anlamlı hem de anlamsız sesler bir arada olabilir, normal bir süreçtir. Çevresindekilerin hangi seslere tepki verdiğini fark ettikçe anlamlı kelimeleri kullanmaya başlayacaktır. 2 yaşına gelen miniğiniz halen birkaç kelime konuşamıyorsa olası bir konuşma gecikmesine dair konuşma ve dil terapistine götürmelisiniz.
3-4 yaş:
Bu yaşa gelen çocuklar ortalama 800 kelime öğrenmişlerdir ve bunlarla konuşabilir, 4-5 kelimeden oluşan cümleler kurabilirler. Belirtmiş olalım, çocuğunuz hala konuşamıyorsa gecikmiş konuşma söz konusu olduğundan daha fazla vakit kaybetmeden bir uzmana götürmelisiniz.
4-5 yaş:
Normal koşullarda bu yaşa gelen çocuklar artık dil gelişimini tamamlamışlardır. Çevresiyle ilgili düşüncelerini paylaşabilir ve uzun cümleler kurabilirler.
Dil gelişimine katkıda bulunun
Öncelikle ona ilk ayından itibaren düzenli olacak bir şekilde kitap okumanı öneririz. Konuşma becerisinin artması için onunla sesli iletişim kurmanız gerekir. Ona duyguları tanımlamak için kelimeler kullanabilir, ilgisini çekecek şekilde hikayeler anlatabilirsiniz. Ayrıca siz de günlük konuşma dilinizde ne kadar fazla farklı kelimeler kullanırsanız çocuğunuzda sizden o kadar farklı kelime duyacak ve bunları öğrenecektir. Çocuğunuzun konuşma becerisini desteklemek isterken onun televizyon karşısında vakit geçirmesini sağlayarak tam tersi bir etkiye neden olacağınızı belirtmeliyiz. Çünkü televizyon, tablet ya da bilgisayarlar çocuğunuzu dinlemez. Onun konuşmayı öğrenmek için etkileşim içinde olması gerekir.
Bu işte bir terslik var diyorsanız…
Çocuklarda konuşma gecikmesinin işitme engeli, stres, zihinsel engellilik, nörolojik hastalıklar ve otizm gibi birçok farklı nedeni olabilir. Unutmayın, konuşma gecikmesi çocuğunuzun tüm hayatını etkileyecek bir şeydir, psikolojik ve öğrenme becerisi gelişimleri bakımından yaşıtlarından geriye düşmesine neden olur. Bu nedenle şüpheleniyorsanız ve ortada konuya dair açıkça sinyaller varsa miniğinizi mutlaka uzman gözetimine sokmalısınız.